In de gemeenteraadsvergadering van 22 april j.l stond het Koersdocument Omgevingsvisie op de agenda. In tegenstelling tot wat deze wat saaie titel doet vermoeden, gaat het hier om een belangrijk geschrift dat de basis gaat vormen voor hoe Gemert-Bakel er in de toekomst uit komt te zien.
Het stuk is bedoeld als discussiestuk waarover onze inwoners mee kunnen praten. Welk gewicht hun inbreng gaat hebben is helemaal niet duidelijk.
Maar er is meer waar Sociaal Gemert-Bakel zich zorgen over maakt. Allereerst is er de procedure die gevolgd wordt. Men wil het stuk per kern gaan bespreken. Wij zijn daar geen voorstander van. Wij zijn namelijk één gemeente en deze aanpak leidt in onze ogen tot verdeeldheid en het vergroten van tegenstellingen. Wij kunnen ons niet aan de indruk onttrekken dat de gemaakte keuze bewust gedaan is om een groot deel van onze inwoners op afstand te kunnen zetten – om niet te zeggen buiten te sluiten – van wat er in het buitengebied gaat gebeuren.
Wij zijn daar zéér op tegen omdat de grote thema’s het niveau van de kerndorpen overstijgen. Denk onder andere aan zaken als luchtkwaliteit(stikstof, fijnstof, etc.) verontreiniging van bodem en zowel oppervlakte- als grondwater door meststoffen en bestrijdingsmiddelen. Maar bijvoorbeeld ook het achteruit hollen van biodiversiteit en landschap, en de toenemende verstening in het buitengebied die voor Sociaal Gemert-Bakel álle inwoners aangaan.
Kijken we naar de inhoud van het document, dan is het weinig toegankelijk. Het zou al heel wat beter zijn als er een onderscheid gemaakt werd naar bijv. bewoonde kernen, buitengebied, natuur en industriegebied. Die kun je op de kaart intekenen en dan weet je waar je het over hebt.
Verder staat het bol van vage intenties en tegenstrijdigheden. Want dat belangen en wensen elkaar bijten is duidelijk. Door al die tegenstrijdigheden te benoemen wordt het voor de lezer alleen maar verwarrend en roept het de vraag op: “Wat willen ze nou eigenlijk?” “Nou, dat mag u bepalen”, is dan het antwoord waarschijnlijk.
Maar dat lijkt mooier dan het is, want uit het stuk wordt overduidelijk dat de agrarische sector en in het bijzonder de intensieve veehouderij geen strobreed in de weg gelegd wordt. Sterker nog; letterlijk staat ergens: “Wij zijn trots op de boer”. Daarmee is dit de enige beroepsgroep uit heel de gemeente die deze voorkeursbehandeling krijgt.
Er wordt dus al duidelijk voorgesorteerd.
Is Sociaal Gemert-Bakel dan niet trots op de boer?
In de documentairereeks “Waterman” over de problematiek van het water (o.a. watertekort) komt een Brabantse boer aan het woord. Hij zegt letterlijk dat hij vroeger op school geleerd heeft dat de wereld ooit vergaat .En, geconfronteerd met de uitdroging van de beken en massale sterfte van al het leven daarin, “dat het zijn tijd wel zal duren”. Deze uitspraken vinden wij schokkend. Allereerst omdat de boer in kwestie impliciet erkent dat de gevoerde praktijk op een letterlijk en figuurlijk dood spoor zit. Maar ook omdat hij voor zichzelf geen andere uitweg ziet dan maar doorgaan op de ingeslagen weg die een een zwart toekomstperspectief biedt. Wij kunnen ons niet voorstellen dat deze boer diep in zijn hart geen pijn voelt en niet wanhopig is over deze gang van zaken. En dat hij niets liever zou willen dan een mooier toekomstperspectief voor zijn nageslacht.
Wij, Sociaal Gemert-Bakel, vinden dat het onze plicht als volksvertegenwoordigers is om de boeren perspectief te bieden. Dat bieden wij niet door het doodlopende spoor van de huidige agrarische bedrijfsvoering te blijven volgen. Dat perspectief bieden wij ook niet door te zeggen dat wij trots zijn op de boeren. In tegendeel, deze opmerking in het Koersdocument is polariserend, want moeten wij niet trots zijn op iedere inwoner die bijdraagt aan een goed en zo mogelijk beter Gemert-Bakel?
Voor Sociaal Gemert-Bakel zijn niet DE boeren het probleem, maar HET boeren. Voor de ontwikkeling van HET boeren in de afgelopen decennia zijn wij allemaal medeverantwoordelijk. In willekeurige volgorde: burgers, boeren, politici, banken, toeleveringsbedrijven, slachterijen, producenten van agrarische producten, enzovoorts.
Door de omschrijving van de problematiek als HET boeren, kaderen wij het probleem anders in waardoor het mogelijk wordt om los te komen uit de polarisatie tussen boeren en burgers. En het biedt ook de mogelijkheid om in verbinding en met gezamenlijke inzet te komen tot een voor ieder gezonder en leefbaarder Gemert-Bakel.
Dat is de koers waar wij als Sociaal Gemert-Bakel voor staan en waar wij naar streven.
Jan Bekx
Secretaris Sociaal Gemert-Bakel
Commissielid